Geschiedenis Bietentocht
Sinds 1999 wordt in Zeeland de Bietentocht gevaren. Het idee achter deze tocht is het visueel en beleefbaar in stand houden van een stukje geschiedenis. De traditionele platbodems varen met symbolische hoeveelheden bieten die elke morgen gebracht worden met dank aan vele lokale boeren en aan boord genomen worden in een rieten mand. In het staand want (de stalen kabels die de mast op zijn plek houden) zal elk deelnemend schip een houten suikerbiet voeren. De meeste schepen hebben al een hele rij, omdat ze vaker hebben meegedaan. Als er een gouden tussen hangt, is het schip ooit winnaar geweest.Â
De Suiker Unie is al jaren hoofdsponsor van de Bietentocht.Â
In de eerste jaren werd er in drie dagen een traject afgelegd van Sint Annaland naar Goes en Bruinisse. De bieten werden gelost in Steenbergen.
In Steenbergen staat de suikerfabriek van de Suiker Unie, dus dit was een mooi symbolisch einde van de tocht.
Vanwege veranderingen binnen de jachthaven en de gemeente Steenbergen werd het echter zeer moeilijk daar met zo’n 20 platbodems binnen te liggen en is de eindbestemming aangepast naar Willemstad. Inmiddels is het wel weer mogelijk om de haven van Steenbergen binnen te varen, mede dankzij de medewerking van de havenmeester en de jachteigenaren daar.
Ooit, in de beginjaren, heeft het een keer zo hard gewaaid dat de tocht is gevaren op de Grevelingen.
In eerste instantie was het schip dat het snelst voer de winnaar. Echter, er zijn dan altijd een aantal schepen die kans maken op de overwinning en een aantal niet. Dit heeft alles te maken met de bouw, vorm en mogelijkheden van de schepen. Om wat meer spanning en plezier voor iedereen te krijgen zijn de spelregels in de loop van de jaren aangepast.
Tijdens de tocht is het de uitdaging zo traditioneel mogelijk te varen. Dit betekent zo min mogelijk op de motor varen, geen elektrische lieren gebruiken etc. Er wordt aangemoedigd zoveel mogelijk oude technieken te gebruiken. Hiervoor krijg je extra punten, terwijl bijvoorbeeld op de motor varen strafpunten oplevert.
Als de wind in het kanaal van Goes op de kop staat en er niet gezeild kan worden, wordt er door de bemanning zoveel mogelijk gejaagd (het schip voort trekken), al dan niet met behulp van paarden of oude tractortjes.
Ook het afmeren van de schepen gebeurt waar mogelijk, men moet natuurlijk wel kijken naar de veiligheid, op de oude manier. Afremmen met putsen (emmer aan een touw) en op de hand verhalen (veranderen van plaats) leveren leuke taferelen op voor de toeschouwers. Wegvaren zonder motor op zeil is een echte kunst, zeker in een volle haven met alle andere schippers die vol interesse en kritisch staan te kijken!
Ook worden punten gegeven voor traditionele ludieke acties en bemanning in traditionele kledij. Hoewel dit laatste niet verplicht is, is het wel de wens van de organisatie dat de schippers hier zoveel mogelijk naar streven. Er zijn echter geen verplichtingen en er verschijnen regelmatig zeer kleurrijke lieden aan de start die de tocht als hippie, tovernaar of galliër volbrengen.
Degene die de meeste punten heeft verdiend, is winnaar van dat jaar en ontvangt de wisselbel, waarin de naam van zijn of haar schip en het jaartal van de overwinning gegraveerd zal worden.
Bij de finish wacht de keurmeester van de Suiker Unie voor de bietenkeuring. Elk schip wordt gevraagd iets origineels met de suikerbiet te doen en deze in te leveren. De keurmeester beoordeelt alle bieten creaties en hiervoor stelt de Suiker Unie elk jaar een prijs beschikbaar. Daarna wordt er een borrel gedronken, die één van sponsors voor ons koud zet.
Als afsluiting eten alle deelnemers samen een maaltijd die (gedeeltelijk) gesponsord wordt door de Suiker Unie en dan vindt ook de bekendmaking van de winnaars en de prijsuitreiking plaats. Vervolgens vertrekken de schepen de volgende ochtend weer naar hun thuishaven.
